Alışveriş trendlerini şu an e-ticaret domine etse, artırılmış ve sanal gerçeklik ile yapay zekânın iç içe geçtiği, alışverişte deneyim sunan pek çok model şimdiden ya hayata geçti ya da geçmek üzere. Amazon’dan Nike’a, Adidas’tan Tommy Hilfiger’a markaların bu yolda attığı adımları mercek altına aldık.

Adidas / Speedfactory
Mesela bir mağazaya girseniz ve beğendiğiniz ürünün üzerinize tam olarak oturmadığını görseniz üzülmez misiniz? “Aradığımı buldum” derken, beklenmedik ölçü uyumsuzlukları sinirinizi bozmaz mı? Adidas’ın kurduğu Speedfactory –adı üzerinde Hızlı Fabrika- tam da bu sorunu çözmeye yönelik. Sistem şöyle çalışıyor: Vücudunuz taranıyor ve ölçünüze uygun ürün dakikalar içinde üretiliyor. Adidas bu süper hızlı üretim modelini, Almanya’nın Ansbach kentinde 2015’ten bu yana kullanıyor. Bu sistem geçen yıl bir de ABD’nin Atlanta kentine gitti. Henüz kitle tüketimine hitap etmese de, hızlı modayı bir başka aşamaya taşıma potansiyeline sahip. Bu yüzden önemseniyor.

Nike / O artık bir teknoloji markası
Bunu biz demiyoruz, Nike diyor. Yeni ürettiği ‘fit’ teknolojisi ile Nike artık kendisini bir teknoloji firması olarak tanımlamaya başladı. Şirket bu yaz, herkesin ayak numarasını tam olarak öğrenebilmesini sağlayacak ‘Nike Fit’ uygulamasını tanıtacak. Dünya genelinde tüketicilerin yüzde 60’ının aslında kendi ayak numaralarını uygun alım yapmadığını biliyor muydunuz? Müşteriler ister Nike’ın Artırılmış Gerçeklik ile çalışan uygulamasını telefonlarına indirerek, ister bu teknolojinin mevcut olduğu Nike mağazalarını ziyaret ederek ayak numaralarını tamı tamına tespit edebilecekler. Size tarif edildiği şekilde ayağınızın fotoğrafını çektiğinizde, aplikasyon 13 veri noktası topluyor. Bunlar aslında 32 nokta arasından belirlenen en iyi 13 veri... Bu sayede her ayağınızın ölçüsü ayrı ayrı çıkarılıyor. Nike bu veriler doğrultusunda, sadece bireysel olarak müşterilerine en iyi hizmeti sunmakla kalmayıp, daha iyi ölçülerde ayakkabı üretmeyi de hedefliyor. Nike’ın tasarım ve müşteri deneyiminden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Josh Moore, şirketin kurulduğu 1927 yılında da (o dönemde) ayak numarasını ölçmekte en etkili yöntem olan Brannock Aleti’ni icat etmesine atıfla “Bu aşamada artık Nike’ın temelde bir teknoloji firması olduğunu söyleyebiliriz” diyor.
Nike’ın geliştirdiği teknoloji şimdilik sadece ayakkabıya yönelik olabilir ama perakende dünyası için değişim potansiyelini beraberinde getirdiği kesin. Örneğin bu yolla, sutyen ve üzerinize tam oturan kot pantolonu seçmek çocuk oyuncağı olabilir.

Amazon/ Selfie’yi çek, kıyafeti üzerinde gör!
Amazon hayatımıza ağırlıklı olarak teknoloji ve kültür/eğlence kategorilerinde girdi. 2018’in Eylül ayında Türkiye’de de faaliyetlerine başlayan e-ticaret devinin önceleri ‘giyim’ konusunda aranan bir mecra olmadığını kabul etmek gerek. Ancak artık durum farklı. Şirket, kendi yarattığı Truth&Fable (abiye), Find (sokak modası), Meraki (basics) ve Aurique (spor) markalarıyla, hazır giyim dünyasında yeni bir rekabetin fitilini ateşledi. Amazon’un bu alana yaptığı teknolojik yatırım gerçekten dudak uçuklatıcı. Şirket, İngiltere’nin Hoxton bölgesinde kendi stüdyosunu açtı. Burada İngiltere, Fransa, İtalya, Almanya ve İspanya’daki Amazon sayfalarında gösterilmek üzere yılda 500 bin kare fotoğraf çekiliyor. Amazon, Calvin Klein, Hugo Boss, French Connection, Diane von Furstenberg, Ted Baker, Nike gibi firmalarla da özel iş birliği anlaşmaları imzaladı. Bu tür üst düzey markalar daha önce yeteri kadar ‘premium’ olmadığı gerekçesiyle Amazon ile çalışmak istemiyordu. Ar-Ge’ye dünyadaki tüm e-ticaret sitelerinden çok daha fazla yatırım yapan Amazon, geçen yıl bu alana 23 milyar dolar harcadı ki, bu BBC’nin tüm bütçesinden bile daha fazla. Bu ciddi miktarda yatırım hem dijital hem analog yeni servislerin hizmete sokulmasını sağlıyor. Örneğin şirketin üzerinde çalıştığı yeni aplikasyon, müşterilerin selfie çekerek beğendikleri kıyafetleri üzerlerinde görmelerine imkân tanıyacak. Artırılmış Gerçeklik teknolojisi sayesinde müşteriler bu kıyafetler içinde nasıl göründüklerini, hiçbir şey giyip çıkarmadan görmüş olacaklar. Şirketin ‘Prime Wardrobe’ adlı uygulaması ise, bir kutu dolusu kıyafet, ayakkabı ve aksesuar sipariş edilmesine fırsat tanıyor. Müşteriler, bu kıyafetleri evlerinde deneyip, üzerlerine olanı seçip, diğerlerini yedi gün içinde Amazon’a iade edebiliyor.

Tommy Hilfiger / Akıllı aynalar
Firmalar bir yandan yaratıcı aplikasyonlar yoluyla müşterilerine daha fazla deneyim ve kolaylık sunmanın peşinde koşarken, bir yandan da tüm bu değişimlerin içinde mağazalarını da baştan tasarlıyor. Tabii burada da teknoloji başrolde. Örneğin Tommy Hilfiger, İngiltere’deki amiral gemisi mağazasına akıllı aynalar koydu. Önce mağazada dolaşıp, beğendiğiniz ürünleri seçiyorsunuz. Sonra bu akıllı aynalar seçtiğiniz kıyafetleri tarıyor ve karşınıza kombinasyon ve fiyat önerileriyle çıkıyor. Bu da elbette yine sizin “Bu pantolonun üzerine ne giyebilirim” gibi sorularınıza, giyip çıkarma yapmadan cevap oluyor.

Alibaba Buy+ / Sanal Gerçeklik mağazası
Dünyanın en büyük e-ticaret sitelerinden Alibaba, Buy+ adında bir sanal gerçeklik mağazası kurdu. Bunun için yüksek fiyatlı VR gözlüklerinden almanıza gerek yok. İhtiyacınız olan tek şey bir akıllı telefon ve fiyatı hayli uygun olan cardboard sanal gerçeklik gözlüğü. Sonrasında sanal mağazada istediğiniz gibi dolaşıp, siparişinizi verebilirsiniz.